Leren in teams

Vanuit Minerva kunnen we een gesprek voeren met een (multidisciplinair) team over een complexe zorgsituatie om daarop te reflecteren en ervan te leren.

Complexe zorgsituaties kunnen incidenten of calamiteiten zijn, maar ook situaties waarin de samenwerking met cliënt en/of familie door teamleden als onprettig of zelfs als bedreigend wordt ervaren. Of situaties waarover veel gesproken wordt in een team maar het desalniettemin langdurig niet lukt om een situatie te creëren die voor iedereen goed werkbaar is.

Reacties van deelnemers:

“Het was heel fijn om me te kunnen uitspreken in het team en dat er zo goed geluisterd werd naar mijn kant van het verhaal.”

“Een goed gesprek om van elkaar te horen hoe je in de casus zit. Het heeft ons veel gedaan en dat kwam er nu uit.”

“Heel veel dank voor dit goede gesprek. Zonder jullie begeleiding hadden we er zo niet over kunnen spreken.”

“Dank jullie wel voor het gesprek. Ik heb er een opgelucht gevoel over, ik heb me uit kunnen spreken… We kunnen als team verder na dit gesprek”.

Belang van reflecteren en leren

Reflecteren en leren zijn essentieel voor het bieden van goede en veilige zorg en prettig en professioneel werken.

Reflecteren en daarvan leren vraagt aandacht voor wat er beter kan of niet goed gaat in de zorg en de samenwerking én voor wat er wel goed gaat (waarderend onderzoeken). Om daadwerkelijk intrinsiek te leren, is het nodig dat het leerproces iets is van de betrokkenen zelf. Het is belangrijk dat zij zelf het gesprek aangaan met elkaar en onderzoeken wat er aan de hand is, oorzaken analyseren, en samen nadenken over manieren om te werken aan verbetering. Daarbij is niet alleen de uitkomst van belang. Ook het reflectie- en onderzoeksproces zélf is een leerproces wat betekenis heeft voor betrokkenen en doorwerking kan hebben in de teamsamenwerking.

Werkwijze

Als onafhankelijk onderzoekers en procesbegeleiders kunnen partners van Minerva een rol spelen in het faciliteren van een lerend groepsgesprek. We maken daarbij gebruik van twee inhoudelijke hulpmiddelen, ontwikkeld op basis van onze kennis en ervaring. De twee modules uit ons Minerva-leermodel die we benutten zijn:

• Een ‘praatplaat’ met een set van richtinggevende vragen, om in een team het gesprek te hebben over het samen werken aan goede zorg en goed werken. Die vragen worden niet letterlijk gesteld, maar vormen voor ons als begeleiders een leidraad voor het gesprek.
• Zogenoemde ‘scharnierpunten van goede zorg’, de kernthema’s / sleutels om te onderzoeken en analyseren of er samen goede zorg wordt geboden en waar leer- en verbeterpunten zitten. De scharnierpunten zijn gebaseerd op de achterliggende oorzaken die we gezien hebben bij het ontstaan van incidenten en calamiteiten.

We werken vanuit een belangstellende houding voor de ander en voor wat er onderling speelt, om op tafel te krijgen wat zich juist onder de tafel wil verschuilen, wat onderhuids broeit en lastig aan de oppervlakte komt.

Van het gesprek maken we in afstemming met betrokkenen een (kort) verslag waarin staat: wat is er gebeurd, hoe kon dit gebeuren en hoe voorkomen we dat dit nogmaals gebeurt. Op het laatste ligt de nadruk. De afspraken die het team met elkaar maakt. Wat kunnen we als (multidisciplinair) team zelf doen ter preventie van het ontstaan van dergelijke complexe zorgsituaties? Wat hebben we daarbij eventueel nodig van de organisatie (coach, managers, staf)?

We begeleiden het gesprek vanuit Minerva met twee personen (voorzitter en secretaris). Het gesprek duurt 2,5 uur (inclusief kennismaking, toelichting op het gesprek en afronding). Maximale groepsgrootte is rond de 12 deelnemers die met elkaar samenwerken. Het gesprek vindt plaats in een door de organisatie beschikbaar gestelde geschikte ruimte (met whiteboard of flip-overs) en er is koffie en thee.

Contact opnemen

U kunt contact met ons opnemen voor het begeleiden van een teamgesprek aan de hand van de ‘praatplaat’ uit het Minerva Leermodel om te leren van complexe zorgsituaties.